›› Zen

Zen meester Mumon’s advies over het werken met de koan MU

De koan MU is meestal de eerste koan die een zenleerling krijgt om mee te werken.

Mumon, de samensteller van de koancollectie ‘Mumonkan’, geeft in zijn commentaar een krachtig advies: zo moet je je concentreren op dat woordje MU.

Zhaouzhou (Jap. Joshu) (778-897)
Zhaouzhou (Jap. Joshu) (778-897)

Koan

Een monnik vroeg aan Joshu: ‘Heeft een hond de Boeddha-natuur?Joshu antwoordde: ‘Mu’.

Mumon’s Kommentaar.

Om meester te worden in Zen, moet je de hindernis nemen van de zenmeesters. Om deze subtiele realisatie te bereiken, dien je de weg van het denken volledig af te snijden. Als je de hindernis niet neemt en niet de weg van het denken afsnijdt, dan ben je als een spook dat zich vasthoudt aan onkruid en struikgewas. Nu, vraag ik je, wat is de hindernis van de zenmeesters? Waarom is het dit enkele woordje Mu? Het is de toegangspoort tot Zen. Daarom wordt het de ‘Mumonkan van Zen’ genoemd. Als je daar doorheen gaat, zul je niet alleen Joshu zien van aangezicht tot aangezicht,  maar zul je ook hand in hand gaan met de opeenvolgende zenmeesters. Je wenkbrauwen zullen zich verstrengelen met die van hen, je kijkt met dezelfde ogen en je hoort met dezelfde oren. Is dat niet een aangenaam vooruitzicht? Zou je niet graag die hindernis nemen?

Laat je gehele lichaam zitten met zijn 360 beenderen en gewrichten en zijn 84.000 poriën van de huid,  vergaar een spirit van groot onderzoek en concentreer je op dit woord Mu. Draag het met je dag en nacht. Vorm geen nihilistisch idee van lege ruimte, noch een relatief begrip van ‘hebben’ en ‘niet-hebben’.  Het is als het doorslikken van een  gloeiend hete, rode, ijzeren bal, die je niet uit kan spugen, hoe hard je het ook probeert. Alle illusoire ideeën en gedachten tot op heden verzameld zullen uitgebannen worden, en wanneer de tijd komt, binnen en buiten zullen spontaan verenigd worden.  Je zal dit weten, maar slechts voor jezelf, als een stom iemand die een droom had. Dan zal er plotseling een explosieve bekering plaats vinden, en zal je de hemelen doen verbazen en de aarde doen schudden.

Het zal zijn alsof je het grote zwaard van de dappere generaal Kan’un wegrukt en het in je hand houdt. Als je de Boeddha ontmoet, zal je hem doden; en als je de zenmeesters tegenkomt, zal je hen doden. Op de grens van leven en dood zul je over volkomen vrijheid beschikken; te midden van de zes werelden en de vier wijzen van bestaan, geniet je van een gelukzalig en speels samadhi.

Nu, vraag ik je opnieuw: ‘Hoe draag je het met je mee?’ Gebruik al je energie om te werken op dit Mu. Als je doorgaat zonder onderbreking, let op: een enkele vonk en het heilige vuur ontbrandt.

Mumon’s gedicht.

De hond, de Boeddha-Natuur,
De waarheid, volkomen en uiteindelijk.
Een ogenblik van ja of nee,
en lichaam en ziel zijn verloren.

Josuh's Dog